Tại hội thảo các đại biểu đã được nghe trình bày những vấn đề xung quanh hoạt động xúc tiến đầu tư và thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và các giải pháp nâng cao hiệu quả xúc tiến đầu tư của tỉnh trong thời gian tới. Ông Nguyễn Hồng Lĩnh, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh (thứ nhất, bên trái) trao đổi với các nhà doanh nghiệp về hoạt động xúc tiến đầu tư tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Ảnh: Mỹ Phượng. THIẾU SỰ KHÁC BIỆT Mở đầu bài phát biểu, GS-TS khoa học Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài khẳng định, Bà Rịa - Vũng Tàu là địa phương khá thành công trong thu hút FDI. Cho đến nay, dự án FDI lớn và có hiệu quả nhất là Liên doanh dầu khí Việt – Nga Vietsovpetro. Sau khi có Luật Đầu tư nước ngoài, Bà Rịa - Vũng Tàu nằm trong số các địa phương được cấp phép dự án FDI đầu tiên. Tuy nhiên, có một thực tế là ngoài dầu khí thì các dự án khác của tỉnh có cơ cấu sản xuất na ná nhau, không có nhiều sự khác biệt. Đây cũng là thực trạng chung của cả nước. “Nếu nhìn rộng ra cơ cấu kinh tế của từng địa phương thì mỗi tỉnh, thành phố là một “vương quốc” có đủ cảng biển, cảng hàng không, sản xuất từ sắt thép, xi măng đến quần áo, giày dép... nhưng lại chưa hình thành được kinh tế vùng lãnh thổ - yếu tố cấu thành nền kinh tế quốc dân có năng lực cạnh tranh cao” - GS-TS Nguyễn Mại nói. Bên cạnh đó, hoạt động xúc tiến đầu tư của các địa phương cũng chưa thật hiệu quả. Nhiều hoạt động như ký kết ghi nhớ, hội thảo, cử đoàn ra nước ngoài để vận động các nhà đầu tư được tổ chức rầm rộ, nhưng nhìn chung không đạt hiệu quả như mong muốn. Ông Hồ Văn Niên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng, chương trình xúc tiến đầu tư của tỉnh còn dàn trải, nhỏ lẻ nên tính khả thi chưa cao, chưa thu hút được những nhà đầu tư lớn. Nhiều hoạt động xúc tiến đầu tư còn chồng chéo, trùng lắp, chưa có sự trao đổi thống nhất giữa các tỉnh, thành trong việc tổ chức các chương trình xúc tiến tại cùng một thị trường, một lĩnh vực. Vì vậy, theo ông Hồ Văn Niên, các địa phương cần nhìn nhận lại hoạt động xúc tiến đầu tư, tiếp thu và vận dụng những mô hình xúc tiến đầu tư hiệu quả, đề ra những hướng đi mới, chiến lược mới trong hoạt động xúc tiến đầu tư. ĐỔI MỚI PHƯƠNG THỨC THU HÚT ĐẦU TƯ Theo TS Phan Hữu Thắng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đầu tư nước ngoài (CFIS) - Nguyên Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, để trở thành điểm đến của các nhà đầu tư, Bà Rịa - Vũng Tàu phải đánh giá được thực trạng thu hút và sử dụng FDI trên địa bàn thời gian qua một cách toàn diện, cụ thể từ việc thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước về FDI, đến quá trình và thủ tục cấp phép, quản lý và giám sát, hỗ trợ sau cấp phép. “Phải có sự đánh giá toàn diện thì mới chỉ rõ ra được nguyên nhân thành công cũng như thất bại trong từng lĩnh vực liên quan đến FDI” - ông Thắng nhấn mạnh. Nhiều ý kiến tại hội thảo cho rằng, tỉnh phải xây dựng được một kế hoạch dài hạn về nâng cao hiệu quả trong thu hút và sử dụng FDI vào địa bàn đến năm 2020, trong đó chỉ rõ các việc cần làm ngay từ năm 2012-2015 và giai đoạn sau 2016-2020. Trong xây dựng chiến lược nêu trên cần chuẩn bị tốt quy hoạch gọi vốn FDI trên địa bàn, trong đó có phân chia lĩnh vực ưu tiên, đặt trong quy hoạch tổng thể của cả nước. Danh mục kêu gọi vốn FDI phải rõ ràng, cụ thể, đủ thông tin để xúc tiến và cấp phép, thực thi được ngay khi có nhà đầu tư đáp ứng đủ điều kiện. Ngoài ra, tỉnh cần rà soát các thủ tục hành chính hiện có, công bố quy trình thủ tục hành chính công khai về FDI trên địa bàn, giám sát kiểm tra việc thực hiện quy trình này chặt chẽ, chế tài xử lý cơ quan, cá nhân vi phạm. (Nguồn: Báo BR-VT điện tử) Kinh nghiệm thực tế cho thấy, các nhà đầu tư là doanh nghiệp vừa và nhỏ coi trọng lợi thế về ưu đãi thuế, trong khi các nhà đầu tư lớn thuộc các công ty đa quốc gia thì coi trọng môi trường đầu tư, tính công khai, minh bạch của pháp luật, điều kiện thị trường trung hạn và dài hạn. Sự khác biệt về phong cách giữa các nhà đầu tư châu Á và châu Âu và Mỹ cũng cần được lưu ý trong quá trình tiếp cận với nhà đầu tư. (TS Phan Hữu Thắng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đầu tư nước ngoài (CFIS)-Nguyên Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài)